Ο ρυθμός, το μέτρο και η συμμετρία προϋπάρχουν του ανθρώπου. Από καταβολής του το ανθρώπινο είδος περιβάλλεται από ένα απέραντο θέατρο εικόνων, ρυθμών και ήχων που δείχνουν να συνδέονται μεταξύ τους με συγκεκριμένες συναρτησιακές σχέσεις ώστε να συνιστούν σύστημα. Ολόκληρος ο ηχητικός κόσμος που ζει στη φύση, ο οποίος βέβαια δεν είναι καθόλου τυχαίος, έδωσε, πιθανότατα, στον πρωτόγονο άνθρωπο το έναυσμα για δημιουργία μουσικής και τεχνητού ήχου, στην προσπάθειά του να εκφράσει ό,τι δε μπορούσε με λόγια. Η μουσική, κατά συνέπεια όπως ο λόγος, έχουν αρχή απροσδιόριστη που χάνεται στο βάθος του χρόνου.
Το σαρακατσάνικο τραγούδι, αλληλένδετο με το χορό, αποτέλεσε όχι μόνο μια απλή έκφραση λαϊκής δημιουργίας, αλλά και, κατά περίπτωση, τρόπο εθνικής επιβίωσης.
Ακούγοντας το Σπύρο Γιαννιό στα τραγούδια αυτής της σειράς, μοιραία κι αναπόφευκτα μαρτυράει τη διφυή πολιτιστική διάπλαση του ερμηνευτή. Ο Σπύρος, καθηγητής Φυσικής Αγωγής, είναι από τους τελευταίους τυχερούς "εραστές" δεύτερης γενιάς της παράδοσής μας που αποπνέει, εκών άκων, το σαρακατσάνικο αξιακό πρότυπο όπως το διαμόρφωσε το ιδιότυπο "παιδαγωγικό" περιβάλλον: απ' τη μια μεριά οι παραδοσιακές εικόνες και τα ακούσματα κι απ' την άλλη η μουσικοχορευτική κουλτούρα στην οποία γαλουχήθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες του σαρακατσάνικου πολιτιστικού κινήματος.
Ως κύριο χαρακτηριστικό της συλλογής θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας ιδιόμορφος ερμηνευτικός "πρωτογονισμός" που σχετίζεται με όλα τα προαναφερόμενα και διακρίνει το Γιαννιό και που παράλληλα οριοθετεί την καλλιτεχνική του ταυτότητα η οποία είναι και απολύτως διακριτή και πολύ σημαντική.
Στο έργο υπάρχουν δεκατέσσερα τραγούδια, ταξινομημένα κατά τριάδες. Τσάμικα σε μέτρια ρυθμική αγωγή, στα τρία, δίρυθμες κάτσες ή στο ζωνάρι και "συμπαθητικά" καγκέλια ή συρτά.
Τέλος η πολύ σωστά επιλεγμένη ακολουθία αρχίζει με τα πανελλαδικά "Δασιά πλατάνια" σε μια σαρακατσάνικη εκδοχή και ολοκληρώνεται μ' ένα από τα νεότερα θρηνητικά καθιστικά τραγούδια, το "Ποια μάνα έχ' τα δυο παιδιά".
Η επιλογή των τραγουδιών, τόσο ως προς το θέμα όσο και -κατ' αναλογίαν- ρυθμοκινητικά, παραπέμπει κατ' ευθείαν στο ρεπερτόριο που μπορεί να παρακολουθήσει κανείς σ' ένα σημερινό σαρακατσάνικο γλέντι.
Μια βαθύτερη μελέτη του σαρακατσάνικου πολιτισμού, που έφτασε ως τις μέρες μας, δείχνει ισχυρούς δεσμούς με το ελλαδικό ιστορικό και πνευματικό γίγνεσθαι από πολύ παλιότερα. Η δεξαμενή των αρχαίων παραδόσεων, που βέβαια δεν επιβίωσαν τυχαία μέχρις εμάς, αποτελεί μια ανεκτίμητη πηγή γνώσης για κάθε καλόπιστο μελετητή.
Γιατί η σχέση με τη μελέτη της όποιας μουσικής δεν είναι απλή ενασχόληση μ' ένα, εν πολλοίς, μουσειακό θέμα, μα η καλλιέργεια ενός ζωντανού φαινομένου που δεν είναι ήχοι, εικόνες, λόγια, αισθήματα. Είναι όλα μαζί. Είναι ζώσα λειτουργία: γνωστική, εκπαιδευτική, αισθητική, θεραπευτική, ανανεωτική, κοινωνική. Αυτή είναι μια κληρονομιά που δεν της αξίζει η λησμονιά. Τέτοιες μνήμες μας ξαναζωντανεύει μ' αυτό το δίσκο ο Σπύρος Γιαννιός.
Με προσήκοντα σεβασμό σε όλους τους πολύ καλούς συντελεστές του έργου, είναι φανερό ότι, η τελική μορφή της συγκεκριμένης έκδοσης αλλάζει επίπεδο με τη συμμετοχή του τελευταίου των μεγάλων Γρηγόρη Καψάλη, του εξαιρετικού σολίστα Αλέξανδρου Αρκαδόπουλου και του μοναδικού Σταύρου Μπόνια.
Καλή ακρόαση, λοιπόν, "ακουρμαστείτε μνήμες..."
Μάης του '13
Βασίλης Σερμπέζης